Chùa Đống Phúc – Ngôi chùa được làm từ gỗ và đá nguyên khối lớn nhất Quảng Ninh

27 - 10 - 2021

Quảng Yên là một trong những địa phương của Quảng Ninh có lợi thế về phát triển du lịch tâm linh, khi thị xã này sở hữu nhiều ngôi đình, chùa đẹp, nổi tiếng. Trong đó, quần thể đình, chùa Yên Giang (chùa Đống Phúc) được người dân, du khách biết đến là một trong những đình, chùa được làm bằng gỗ và đá khối lớn nhất tỉnh Quảng Ninh.

Chùa Đống Phúc được xây dựng từ thời Lý, trùng tu lớn vào năm Chính Hòa (1680)

Tọa lạc tại phường Yên Giang, TX Quảng Yên, chùa Đống Phúc (hay chùa Yên Giang) được dựng vào cuối thế kỷ thứ XI, dưới thời nhà Lý. Cảm nhận đầu tiên khi tới thăm ngôi chùa độc đáo này chính là sự uy nghiêm, yên bình và khoáng đạt toát ra từ cảnh quan khuôn viên hài hòa, kiến trúc đẹp của chùa.
Không chỉ là thắng cảnh đẹp, chùa Đống Phúc còn là di tích ghi dấu bề dày lịch sử, nơi du khách có thể tìm hiểu câu chuyện gắn liền với truyền thống đánh giặc cứu nước hào hùng của dân tộc. Chùa còn là nơi truyền bá Phật pháp của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, nơi lập trai đàn cầu siêu cho các chiến sĩ trận vong trong đại thắng Bạch Đằng lịch sử năm 1288; cơ sở bí mật trong đường dây hoạt động của các chiến sĩ cách mạng trong kháng chiến chống Pháp...

Đại hùng bảo điện của chùa Yên Giang (chùa Đống Phúc) được làm bằng gỗ và đá khối lớn.

Ngoài ý nghĩa lịch sử, chùa Đống Phúc có cảnh quan hài hòa, kiến trúc độc đáo. Với tổng diện tích khuôn viên trên 4.000m2, chùa là một tổng thể hài hòa giữa cảnh quan thiên nhiên, cây cối và kiến trúc Phật giáo. Vào tham quan chùa, du khách sẽ trầm trồ trước vẻ uy nghiêm mà khoáng đạt, hoành tráng của hàng chục trụ gỗ lim kỳ vĩ theo đúng lối kiến trúc thời Trần, hoa văn họa tiết thời Lê và Nguyễn.
Trên diện tích xây dựng 368m2, chùa được dựng bằng 500m3 gỗ lim với 76 trụ gỗ lim đỡ vòm chùa và 20 trụ đá chạm khắc được đặt trước mặt chính vòm. Tất cả đều được làm từ các chất liệu nguyên khối, chạm khắc tinh tế, rõ nét. Điều này đã làm ngôi chùa gỗ thêm uy nghi, trang trọng.
Đáng chú ý là, trải qua thăng trầm thời gian, nhiều lần tu sửa, vẻ yên bình, trang nghiêm và những giá trị của nền cốt chùa cũ, kiến trúc và nhiều tượng Phật, bia đá cổ vẫn được lưu giữ tốt. Vào lễ Phật, du khách sẽ được hòa mình trong một không gian trang nghiêm, thanh tịnh, nơi còn lưu giữ hơn 30 bức tượng Phật, 2 quả chuông, 10 bia đá và nhiều câu đối, đại tự có giá trị.

Lối kiến trúc độc đáo của chùa với nhiều họa tiết hoa bởi hoa văn rồng, phượng được chạm khắc công phu, rõ nét kết cấu trụ, cột hoành tráng.

Một điểm vô cùng thú vị, du khách về tham quan chiêm bái sẽ được tìm hiểu và giới thiệu về cây thị già cổ thụ tương truyền đã hơn 1.000 năm tuổi, nằm trong khuôn viên chùa. Cây thị hơn 1.000 năm được cho rằng gắn liền bến Bạch Đằng Giang- nơi làng cổ An Hưng ủng hộ cho nghĩa quân của Trần Hưng Đạo trong cuộc chiến lần thứ ba đánh tan quân Nguyên Mông trên sông Bạch Đằng. Cây thị theo quan điểm Phật giáo, gỗ thị là loại gỗ duy nhất để khắc ván in kinh của các vị Tổ Phật giáo xưa kia. Gỗ thị rất đẹp, bền, không bị mối mọt, nứt, co giãn... nên được các vị tổ sư in dập các bản kinh điển đạo Phật. Đây là loại gỗ quý của nhà chùa. Cây thị già ngày ngày vẫn tỏa bóng mát che chở cho các tăng ni, Phật tử, vẫn cho ra những trái chín mặc cho những lớp rêu phong in hằn dấu vết thời gian trên mình.

Cây thị hơn 1.000 tuổi ở bến Bạch Đằng Giang được công nhận cây di sản

Chùa còn nằm trong quần thể đình chùa Yên Giang trên phạm vi rộng lớn, uy nghi, du khách có thể tìm hiểu, tham quan quần thể này. Hiện chùa cũng là trụ sở của Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TX Quảng Yên. Có vị trí địa lý gần gũi với nhiều di tích, với làng hoa Yên Giang. Chùa Đống Phúc là điểm dừng chân tham quan thư thái, chiêm bái thuận lợi của nhiều du khách.

Trung tâm TTXTDL biên tập