Đình Lục Nà thuộc thôn Bản Cáu, xã Lục Hồn, huyện Bình Liêu, được xây dựng từ thời kỳ Hậu Lê. Trước đây, đình Lục Nà là đình hàng tổng có quy mô lớn nhất trong vùng, gồm 5 gian, cột gỗ tròn có đường kính 40 - 50cm, tường xây gạch địa phương, mái lợp bằng ngói âm dương. Năm 2011, từ nguồn ngân sách của tỉnh, đình Lục Nà đã được đầu tư 8,5 tỷ đồng để xây dựng, tôn tạo trên diện tích 10.187m².

Đình Lục Nà là nơi thờ thần hoàng làng Hoàng Cần, là một tướng quân, một vị anh hùng dân tộc đã có công lao rất lớn trong cuộc chiến đấu đánh bại giặc phương Bắc đến xâm lăng đất nước ta, bảo vệ non sông bờ cõi. Sự tích kể rằng, ngày xưa khi người Tày ở vùng Đông Bắc Tân Yên (Bình Liêu ngày nay) đang sinh sống yên ổn thì giặc từ phương Bắc kéo đến xâm lược, gây nên bao cảnh tang tóc đau thương. Nhân dân trong vùng sống nơm nớp lo sợ, căm thù oán hận chồng chất. Ở một làng nọ có người con trai người Tày tên là Hoàng Cần, thông minh tuấn tú, sức vóc cường tráng, không cam tâm chịu nhục dưới ách cai trị tàn bạo nên đã bí mật hội tụ trai làng, ngày đêm luyện tập võ nghệ. Chờ thời cơ thuận lợi tới, Hoàng Cần dấy binh đánh vào căn cứ giặc. Với chiếc gậy tre trong tay “tả xung hữu đột”, ông đã làm cho quân giặc bạt vía kinh hồn. Dẹp giặc xong, Hoàng Cần trở về quê cũ. Sau khi ông qua đời, để tỏ lòng biết ơn, nhân dân huyện Bình Liêu lập đền, dựng đình và tôn ông làm thần hoàng làng, hằng năm mở hội tế lễ linh đình dịp đầu xuân. Đình cũng là nơi thờ các vị thần núi, thần sông, thổ công, thổ địa.

Đình Lục Nà còn ghi đậm dấu ấn lịch sử cách mạng huyện Bình Liêu. Ngày 20/11/1945, tại đình Lục Nà đã diễn ra cuộc mít tinh lớn do mặt trận Việt Minh tổ chức, tuyên bố thành lập chính quyền cách mạng lâm thời của huyện. Ngày 18/1/1946, Ủy ban Hành chính huyện Bình Liêu được thành lập; ngày 21/11/1946, Lực lượng Vệ quốc đoàn của huyện cũng được thành lập tại đây.

Du khách trẩy hội đình Lục Nà đầu xuân. Ảnh: Cấn Đình Loan

Cũng như nhiều ngôi đình khác, đình là trung tâm sinh hoạt văn hoá, là nơi giáo dục truyền thống yêu quê hương đất nước, làng bản của các dân tộc vùng cao. Nhằm bảo tồn, phát huy lễ hội văn hóa truyền thống, đáp ứng lòng mong mỏi của nhân dân địa phương, đầu năm 2006, UBND huyện Bình Liêu đã phục dựng lễ hội đình Lục Nà. Từ khi được phục dựng đến nay, cứ vào ngày 16 tháng Giêng hằng năm, địa phương và nhân dân tổ chức lễ hội đình Lục Nà, gồm 2 phần: Lễ và hội. Phần lễ gồm rước sắc phong bài vị thần thành hoàng làng Hoàng Cần đi một vòng quanh thôn Bản Cáu, nơi có đình Lục Nà. Phần hội diễn ra các hoạt động văn hoá, văn nghệ mang đậm bản sắc dân tộc như: Diễn xướng dân gian truyền thống hát then - đàn tính của người Tày; các trò chơi dân gian và môn thể thao dân tộc như đẩy gậy, kéo co, đánh quay, ném còn, cờ tướng, nhảy bao bố, v.v..

Lễ hội đình Lục Nà góp phần không nhỏ trong việc giáo dục các thế hệ con cháu hôm nay phải biết giữ gìn đạo lý cao đẹp “uống nước nhớ nguồn” người xưa để lại. Có dịp đến Bình Liêu những ngày đầu xuân, du khách nên đến với lễ hội đình Lục Nà để khám phá những nét đẹp văn hóa, truyền thống nơi đây.

BẢN ĐỒ CHỈ DẪN ĐƯỜNG ĐI