Được công nhận là khu di tích lịch sử cấp quốc gia từ năm 1997, khu di tích lưu niệm Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô là niềm tự hào của quân, dân nơi đây cũng như quân, dân cả tỉnh Quảng Ninh. Trên đảo nhỏ, giữa bốn bề biển khơi, tượng đài Bác uy nghiêm hướng ra Biển Đông như khẳng định một chân lý - đảo nhỏ Cô Tô, mảnh đất thân thương này là “máu”, là “thịt” của đất nước Việt Nam.
.jpg)
Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh (nơi duy nhất trên cả nước được Bác Hồ cho phép dựng tượng của mình khi còn sống).
Nguồn ảnh: Linh Nguyễn Ai đã từng đặt chân đến Cô Tô, đã từng đứng trước tượng đài Bác đều trào dâng xúc động, tràn đầy lòng kính yêu, niềm tự hào vô hạn khi đứng trước tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bởi lẽ, đây là nơi đầu tiên và cũng là nơi duy nhất được Bác Hồ cho phép dựng tượng khi Người còn sống.
Ngày 9/5/1961, lần đầu tiên Bác Hồ đã ra thăm đảo và căn dặn đồng bào, chiến sĩ trên đảo: "... Thủ đô Hà Nội tuy cách xa các đảo, nhưng Đảng và Chính phủ luôn quan tâm đến đồng bào các đảo và mong đồng bào đoàn kết cố gắng và tiến bộ". Với tấm lòng kính trọng vô hạn đối với Bác Hồ, quân và dân trên đảo Cô Tô đã xin được dựng tượng Người trên đảo, để lúc nào cũng được nhìn thấy hình ảnh của Người. Và nguyện vọng của bà con trên đảo Cô Tô đã được Bác Hồ đồng ý. Năm 1968, tượng đài Bác Hồ đã được nhà điêu khắc Nguyễn Văn Quế cùng các đồng nghiệp bắt tay vào thực hiện.
Tượng đài Bác Hồ nằm trong khuôn viên có nhiều hoa, cây cảnh và được bao bọc bởi rặng phi lao cổ thụ. Tượng Bác đứng uy nghiêm, hướng ra Biển Đông như che chở cho đất và con người Cô Tô. Lúc đầu, tượng Bác được dựng bán thân, với chất liệu làm bằng thạch cao, tay phải giơ lên cao vẫy chào đồng bào. Tượng cao 1,8m (cả bệ là 4 m). Công trình được khánh thành ngày 22/5/1968, nhân dịp kỷ niệm ngày sinh lần thứ 78 của Bác. Năm 1976, kỷ niệm ngày sinh lần thứ 86 của Bác, tượng Bác bán thân được thay bằng tượng toàn thân, với chất liệu bê tông cốt thép. Tượng có chiều cao 4,5m, cả bệ cao 9m, nằm cách bờ biển 100m. Năm 1996, kỷ niệm ngày sinh lần thứ 106 của Bác, tượng Bác bằng bê-tông được thay bằng đá gra-nít. Cho đến ngày nay, tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Cô Tô vẫn được đánh giá là tượng đài Bác có quy mô to lớn, đẹp nhất vùng Đông Bắc của Tổ quốc.
.jpg)
Khu di tích lưu niệm Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô hàng ngày thu hút rất đông du khách đến tham quan.
Nguồn ảnh: baoquangninh
Khu tượng đài Bác chính là địa điểm máy bay hạ cánh đưa Bác đến Cô Tô. Xưa kia đây là một cồn cát lớn toàn xương rồng bánh gai, nay đã được cải tạo lại, nằm ở địa thế đẹp, phong cảnh sơn thủy hữu tình, nhìn ra bãi biển vụng Cô Tô kín gió, rừng phi lao xanh tươi và bãi cát trắng mịn trải dài quanh co thơ mộng.
Cùng với tượng đài Bác Hồ trên đảo Cô Tô, năm 2005, huyện Cô Tô đã xây dựng ngôi đền thờ Bác, trên khuôn viên ngay sau tượng đài. Đây là nơi Bác từng gặp gỡ cán bộ Cô Tô năm xưa, nay vẫn còn lưu giữ hầu như nguyên vẹn những kỷ vật về Người. Đó là bộ bàn ghế Bác từng ngồi, chiếc tủ đựng đồ đạc của Bác, bộ quần áo người từng mặc, đôi dép Bác từng đi, chiếc giường đơn sơ Bác từng nghỉ trưa, những hình ảnh Bác ra thăm đảo … Ngoài ra, nhiều hạng mục khác như vườn cây, ao cá cũng được đầu tư tôn tạo, thể hiện lòng thành kính của người dân trên đảo Cô Tô đối với Bác.
.jpg)
Đền thờ Bác Hồ xây dựng tháng 4/2005 nhân kỉ niệm 50 năm ngày giải phóng khu mỏ Quảng Ninh.
Nguồn ảnh: Linh Nguyễn
Đã hơn nửa thế kỷ trôi qua, kể từ ngày Bác ra thăm đảo, và cũng là chừng ấy thời gian Người đồng ý cho xây dựng tượng đài để lúc nào người dân đảo Cô Tô cũng như có Bác ở bên. Thời gian lặng lẽ trôi, nhưng lòng kính yêu của đồng bào đối với Bác vẫn còn đây, và những dấu chân nơi Người đã đi qua trên mảnh đất Cô Tô, hơi ấm của Người cũng vẫn như đang còn hiển hiện nơi này…
Trung tâm TTXTDL biên tập.
