Gốm Sứ Đông Triều – Tinh hoa của đất, nước và lửa

24 - 9 - 2021

Người ta nói Gốm sứ là hoa từ đất, một loài hoa rất đặc biệt không mang hương thơm nhưng lại mang trong mình cả một kiệt tác nghệ thuật. Nghề gốm sứ không đơn thuần là làm bạn với bàn xoay mà là nghề tôi rèn sự kiên nhẫn, sự chỉn chu, khéo léo, là nghề của những người biết trân trọng đất, nước và lửa. Đến với Đông Triều chắc chắn du khách sẽ được cảm nhận tinh hoa của đất, nước và lửa rõ nét nhất khi tham quan và trải nghiệm làng nghề gốm sứ Đông Triều.

Công ty Gốm sứ Quang Vinh, Đông Triều là một trong 3 doanh nghiệp được giải thưởng doanh nghiệp Thương hiệu Việt tiêu biểu

Huyện Đông Triều nằm trên trục quốc lộ 18A cách Thành phố Hạ Long khoảng 60 km, là một huyện có nghề gốm sứ nổi tiếng ở Việt Nam. So với Bát Tràng, Phù Lãng, Kim Lan thì gốm sứ Đông triều Quảng Ninh có tuổi đời còn khá non trẻ. Tuy nhiên cùng với thời gian, nghề gốm Đông Triều đã dần lớn mạnh, tạo được thương hiệu riêng cho mình.
Vào năm 1955 nghề gốm sứ Đông Triều bắt đầu nhen nhóm, thời gian đầu chỉ có hai xưởng làm đó là hợp tác xã gốm sứ Đông Thành và gốm sứ Ánh Hồng. Nhắc đến quá trình hình thành và phát triển như ngày hôm nay, người ta nhắc đến những cái tên có công khai mở nghề như cụ Hoàng Bá Huy (chủ nhiệm hợp tác xã gốm sứ Đônng Thành), cụ Cao Cát Hỏa (là một giáo viên trường kỹ nghệ của Pháp)s. Trải qua thời gian, nghề này được nhân rộng và hiện nay đã có hơn 50 lò gốm với khoảng 1500 lao động địa phương.
Gốm Đông Triều được làm từ nguyên liệu chính là đất cao lanh chịu lửa được khai thác trên địa bàn của xã Tử Lạng huyện Kinh Môn (Hải Dương) và nguồn đất sét trắng dẻo Trúc Thôn (Hải Dương). Các sản phẩm gốm sứ Đông Triều có rất nhiều ưu điểm: Gốm được nung ở nhiệt độ cao từ 1000 – 1300 ^oC nên gốm có độ bền rất cao, nước men đều và trong, không lẫn tạp chất, gốm có độ trắng mịn rất đều và mẫu mã đa dạng đẹp mắt. Sản phẩm ở đây cũng mang nét đặc trưng riêng mà các làng nghề khác không có. Cách trang trí được tạo nên bởi các bàn xoay điện với nhiều họa tiết phong phú đa dạng dưới lớp men, không những phản ánh được hình ảnh danh lam thắng cảnh, sông nước hữu tình mà còn đảm bảo độ bền cho sản phẩm. Nhờ có những ưu điểm đó mà gốm sứ Đông Triều đã chiếm lĩnh được rất nhiều thị trường cả trong và ngoài nước. Để chinh phục được các khách hàng, các nghệ nhân làm gốm ở Đông Triều luôn phải thay đổi sản phẩm, mẫu mã sao cho phù hợp với nhu cầu, thị hiếu của khách hàng. Thế mạnh của các làng nghề truyền thống gốm sứ Đông Triều đã được nhiều doanh nghiệp tận dụng. Hiện nay, ở huyện Đông Triều, có rất nhiều các điểm để du khách trong và ngoài nước dừng chân chiêm ngưỡng sản phẩm gốm sứ. Các điểm dừng chân này thu hút hàng vạn lượt khách đến tham quan, mua sắm mỗi năm.

Các sản phẩm gốm sứ Đông Triều được trang trí với rất nhiều họa tiết bắt mắt và hình dáng độc đáo, đa dạng

Ở đây, bạn không chỉ được tận mắt chiêm ngưỡng các sản phẩm gốm sứ đã hoàn thiện được trưng bày tại các gian hàng giới thiệu sản phẩm, mà còn được tìm hiểu và trực tiếp tham gia vào quy trình sản xuất làm ra các sản phẩm gốm theo ý mình. Đây chính là yếu tố hấp dẫn, thu hút được sự quan tâm của đông đảo khách du lịch, đặc biệt là khách du lịch nước ngoài. Ngoài ra, bạn cũng có thể mua những đồ lưu niệm làm bằng gốm hết sức tinh xảo với màu sắc bắt mắt và thể loại phong phú. Từ những sản phẩm con giống được làm bằng chất liệu gốm có giá trị chỉ vài chục ngàn đồng đến những sản phẩm gốm có giá trị cao lên đến hàng triệu đồng...

Khách du lịch có thể tham quan từng công đoạn làm ra một sản phẩm bằng gốm và có thể tự tay tạo ra những sản phẩm của mình.

Làng gốm sứ Đông triều ngày phát triển các dòng gốm sứ mỹ nghệ phục vụ xuất khẩu và hơn thế nữa, còn góp phần làm phong phú cho hoạt động du lịch tỉnh nhà khi trở thành các điểm dừng chân tham quan, trải nghiệm hấp dẫn. Sản phẩm gốm sứ nặng lửa Đông Triều vẫn đang từng ngày có mặt trên hầu khắp các địa phương trong cả nước và ngày càng khẳng định được vị trí là một trong những điểm đến trong hành trình văn hóa các làng gốm thủ công truyền thống vùng Đông bắc châu thổ sông Hồng.

Trung tâm TTXTDL Quảng Ninh